Weet je in welk land de minste ongelijkheid bestaat tussen mannen en vrouwen? Nee, niet Nederland. Het meest vrouwvriendelijke land ter wereld is IJsland, gevolgd door Noorwegen en Finland. Nederland komt op de 38e plaats.
Jazeker, gendergelijkheid is verankerd in de Nederlandse wet. Mannen en vrouwen moeten hetzelfde worden behandeld – ook op de werkvloer. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar de praktijk is anders. Van de werkzoekende of werkende vrouwen krijgt 43 procent te maken met een vorm van (gevoelde) discriminatie wegens zwangerschap of moederschap. Zij worden afgewezen tijdens sollicitaties, benadeeld bij arbeidsvoorwaarden en promoties of hun contract wordt niet verlengd.
Vrouwen krijgen ook niet evenveel betaald als mannen voor hetzelfde werk. Hun uurloon ligt gemiddeld 14 procent lager. Nederland telt in verhouding weinig vrouwelijke managers: 27 procent van de managers in Nederland is vrouw. Ook moeten vrouwelijke startende ondernemers veel meer moeite doen om hun investeringen rond te krijgen.
Transgenders en interseksuelen
Sinds november 2019 zijn transgenders (mensen die zich niet thuis voelen in de geslachtsrol die ze bij hun geboorte hebben meegekregen) en interseksuelen (mensen bij wie het lichaam kenmerken van zowel een man als een vrouw vertonen) expliciet wettelijk beschermd tegen discriminatie. In de Algemene wet gelijke behandeling staat voortaan ook dat personen niet mogen worden gediscrimineerd ‘op basis van hun geslachtskenmerken, genderidentiteit en genderexpressie’.
Werk en zorg
Bij vrouwen gaat de combinatie van werk en thuis nogal eens gepaard met aannames. Bijvoorbeeld: je baas veronderstelt dat je wel minder dagen zal willen werken zodra je zegt dat je zwanger bent, en vervolgens wordt je arbeidscontract niet verlengd.
Het is belangrijk als werkgever om de wet- en regelgeving te volgen en om in gesprek te blijven met je medewerker om misverstanden te voorkomen. Dit geldt ook voor het faciliteren van kolfruimtes en flexibelere werktijden zodat je vrouwelijke medewerker het makkelijker kan regelen met de kinderopvang.
Voorbeelden van verboden onderscheid
- Een installatiebedrijf vermeldt in een personeelsadvertentie ‘…, dan ben jij onze man’.
- Een werkgever vraagt een vrouwelijke sollicitant naar haar kinderwens.
- Een werkgever maakt zijn medewerker die al jaren in trouwe dienst is het werk onmogelijk nadat deze heeft verteld transgender te zijn en operaties te willen ondergaan.
- Een arbeidsbemiddelingsbureau biedt een vrouw een contractverlenging aan tot de ingang van haar zwangerschapsverlof.
- Een retailer beëindigt voortijdig de inleenovereenkomst van een vrouw die onder werktijd kolft.
- Een IT-bedrijf geeft een vrouwelijke werknemer een lagere beloning dan haar mannelijke collega voor dezelfde functie.
Bronnen: College voor de Rechten van de Mens, Transgender Netwerk Nederland