Artikel 1 van de Grondwet is duidelijk: discriminatie is verboden. Maak jij je als werkgever schuldig hieraan, dan ben je strafbaar. De Algemene wet gelijke behandeling (Awgb), die de Grondwet als uitgangspunt heeft, richt zich op werkgevers, ondernemers en alle andere aanbieders van goederen of diensten. Die mogen sollicitanten, werknemers, patiënten of klanten niet discrimineren op basis van een niet-relevant persoonskenmerk zoals afkomst, sekse, geslacht, handicap of politieke voorkeur. De Awgb moet zorgen dat iedereen gelijke kansen heeft op een baan, goede arbeidsvoorwaarden, of een bepaald product of dienst.
Een open cultuur is belangrijk binnen een bedrijf of organisatie. Dat klinkt misschien wat vaag, maar het gaat er vooral om dat er vertrouwen heerst op de werkvloer. Dat medewerkers zich veilig genoeg voelen om een collega, maar ook een leidinggevende, aan te spreken op zijn of haar gedrag. Als de bedrijfscultuur goed is, kunnen mensen feedback ontvangen zonder dat iemand daarop wordt afgerekend. Ook hier ligt een cruciale rol bij jou als ondernemer en je leidinggevenden: goed voorbeeld doet volgen.
Als werkgever moet je risico’s inschatten, vastleggen en beoordelen. Dit doet je met een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E). In dit document staan de risico’s voor veiligheid en gezondheid en hoe deze risico’s worden aangepakt. Is er geen RI&E of is een onveilige situatie niet opgemerkt? Maak onderwerpen dan alsnog bespreekbaar. Vraag medewerkers of ze zich veilig voelen op het werk en wat er van u als werkgever wordt verwacht. Mocht er geen concrete oplossing naar voren komen, dan kan de ondernemingsraad (OR) hierbij helpen.
Sinds 2009 staat in de Arbowet dat werkgevers verplicht zijn om het risico op discriminatie zo veel mogelijk tegen te gaan. Doen ze dat niet, dan kan de Inspectie SZW maatregelen nemen. Discriminatie op de werkvloer kan leiden tot (langdurige) uitval en valt onder psychosociale arbeidsbelasting (PSA).
Verder ben je straks als werkgever verplicht om beleid te voeren waarmee je discriminatie bij werving en selectie voorkomt. Doe je dat niet, dan riskeer je een boete. Dezelfde Inspectie gaat hierop inspecteren en toezien. Als werkgever is het dan ook belangrijk om in de gaten te houden wat er speelt op de werkvloer en te signaleren en te sturen waar nodig.
Medewerkers die zich gediscrimineerd voelen, kunnen een klacht indienen bij een meldpunt discriminatie en daar juridisch advies inwinnen. Ze kunnen aangifte doen bij de politie, of terecht bij het College voor de Rechten van de Mens om daar een oordeel te vragen.
Voor discriminatie op internet bestaat er het meldpunt MiND.
Nuttige links voor meer informatie:
College voor de Rechten van de Mens – Op de werkvloer
Discriminatie.nl – Discriminatie in de wet
Rijksoverheid – Aanpak discriminatie op de arbeidsmarkt
Arboned – Psychosociale arbeidsbelasting (PSA)
